شما اینجا هستید

کارنامه صنعت سفر و گردشگری ایران از نگاه مجمع جهانی اقتصاد

سفر و گردشگری بخش مهم رشد و توسعه ی اقتصادی کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته می باشد. توسعه ی بخش سفر و گردشگری از طریق بهبود زیرساخت های یک کشور منجر به ایجاد شغل، افزایش درآمد ملی و همچنین ایجاد مزایایی برای رقابت پذیری کلی کشورها می شود. اقتصادهای گردشگری بالغ ، به رقابت پذیری به عنوان منبع جدید رشد نیاز دارند. سیاست های فعال نیز نیاز به درک خوبی از عوامل تعیین کننده ی رقابت پذیری دارند. درک رقابت پذیری گردشگری یک کشور برای خط مشی گذاران مساله ای مهم و برای متخصصان چالش بزرگی در تصمیم گیری ها محسوب می شود. رقابت پذیری گردشگری برای یک مقصد، توانایی مکان در بهینه سازی جاذبه هایش برای افراد مقیم و غیر مقیم می باشد تا خدمات گردشگری باکیفیت، همراه با نوآوری و جذابیت به مصرف کنندگان ارائه کند و در بازارهای جهانی و داخلی سهمی بدست آورد ضمن اینکه از منابع موجود گردشگری حمایت نموده و آنها را به صورت شایسته و به شیوه ای پایدار مورد استفاده قرار دهد.
با توجه به اهمیت صنعت سفر و گردشگری برای توسعه ی اقتصادی، مجمع جهانی اقتصاد 7 سال پیش به همراه همکارانش فعالیتی را آغاز کردند تا به تحلیل عوامل و سیاست هایی که برای توسعه ی صنعت سفر و گردشگری در کشورهای مختلف مورد توجه قرار می گیرد، بپردازند. نتیجه ی این فعالیت، مجموعه گزارشات رقابت پذیری سفر و گردشگری است که در مرکز آن شاخص رقابت پذیری سفر و گردشگری قرار دارد. هدف شاخص رقابت پذیری سفر و گردشگری اندازه گیری و کنترل عوامل و سیاست هایی است که برای توسعه ی بخش سفر و گردشگری مورد توجه کشورهای مختلف می باشند. شاخص رقابت پذیری سفر و گردشگری مبتنی بر سه شاخص است که منجر به تسهیل یا رقابتی شدن سفر و گردشگری می شود.
(1) شاخص چارچوب های  قانونی ؛
(2) شاخص زیرساخت و محیط کسب و کار  و
(3) شاخص منابع طبیعی، فرهنگی و انسانی.
شاخص اول شامل عناصر مرتبط با سیاست گذاری و عواملی است که در گستره عملکرد و کنترل دولت قرار دارد. شاخص دوم عناصر محیط کسب و کار و زیرساخت های سخت هر اقتصادی را در بر می گیرد و شاخص سوم شامل عناصر طبیعی، فرهنگی و انسانی منابع هر کشور می باشد که زیرساخت نرم نامیده می شود. نمره ی کلی هر کشور در نتیجه ی میانگین ارزش این 3 شاخص به دست می آید.
هر یک از این شاخص ها به نوبه ی خود از تعدادی ارکان رقابت پذیری سفر و گردشگری تشکیل می شوند که در مجموع 14 رکن می باشد. تحلیل مفصل هر کدام از ارکان مذکور، به دولت ها و کسب و کارها کمک می کند تا چالش های رشد این بخش را بهتر درک نمایند و سپس سیاست ها و فعالیت های مناسبی برای غلبه بر نقاط ضعف خود تنظیم کنند. این ارکان به شرح زیر است:
1. قوانین و مقررات سیاسی
2. پایداری محیطی
3. ایمنی و امنیت
4. بهداشت و سلامت
5. اولویت بخشی سفر و گردشگری
6. زیرساخت حمل و نقل هوایی
7. زیرساخت حمل و نقل زمینی
8. زیرساخت های گردشگری
9. زیرساخت های تکنولوژی ارتباطات اطلاعات (ICT)
10. رقابت پذیری قیمت در صنعت سفر و گردشگری
11. منابع انسانی
12. علاقه و میل به سفر و گردشگری
13. منابع طبیعی
14. منابع فرهنگی
شکل 1-1 خلاصه ای از ساختار شاخص های کلی رقابت پذیری را ارائه می کند که نشان می دهد چطور این 14 رکن در 3 شاخص اصلی قرار می گیرند. این شکل همچنین پانزدهمین رکن ملی، تغییرات اقلیم، را نشان می دهد. با وجود اهمیت این عامل برای آینده ی بخش سفر و گردشگری، محدودیت داده ها و مشکلات مرتبط با اندازه گیری جنبه های متنوع این پدیده، از به حساب آوردن این مفهوم در محاسبات جلوگیری می کند. اما اضافه نمودن این رکن در آینده همچنان مد نظر انجمن جهانی اقتصاد خواهد بود.
جدول ذیل وضعیت شاخص های رقابت پذیری کشور ایران را طی سالهای 2011 تا 2015 و درصد رشد یا نزول آنها را نمایش می دهد . بر اساس داده های مجمع جهانی اقتصاد طی چهار سال گذشته شاخص رقابت پذیری ایران در صنعت سفر و گردشگری از رتبه 114 در سال 2011 به رتبه 97 در سال 2015 در بین 141 کشور جهان بهبود یافته است.
آنچه مسلم است رشد و توسعه صنعت گردشگری نیازمند توسعه متوازن در همه ابعاد 14 گانه رقابت پذیری  است و دولت مردان و سیاست گذاران باید برای دستیابی به رشد پایدار برنامه ریزی منسجم در تمامی ابعاد را در سرلوحه اقدامات خود قرار دهند .  

gfhf

trtrt

fgf

hh

r